آشنایی با مراسم نوروز خوانی و مناسبت های زیبای دیگر مازندرانی ها

عید نوروز در شمال

  نوروز خوانی : نوروز خوانان معمولا پانزده روز قبل از فرا رسیدن عید نوروز به داخل روستاها می آیند و با خواندن اشعار در مدح امامان (ع ), طلیعه سال نو را مژده می دهند. نوروز خوانان چند نفرند که یک نفر اشعار را می خواند, یک نفر ساز می زند, نفر دیگر به نام کوله کش یا بار کش به در خانه های مردم میزود. صاحب خانه نیز با دادن پول, شیرینی, گردو, تخم مرغ, نخود و کشمش از آنان پذیرایی می کند.
  

عید نوروز: هنگام تحویل سال افراد خانواده دور سفره هفت سین که با ظرافت و سلیقه ی خاصی توسط زنان چیده شده,می شینند و منتظر سال نو می شوند تا پدر و بزرگتر خانواده دعای تحویل سال را بخواند.در این روز غذای عید, که معمولا سبزی پلو با ماهی است آماده می شود و علاوه برآن غذایی به عنوان خیرات برای اموات می پزند و بین مردم پخش می کنند. در گذشته در غروب شب اول سال به این اعتقاد که چراغ خانه آنها همیشه روشن و نورانی باشد, به سر در خانه ها شمع یا شعله آتش آویزان می کردند.

---

شب یلدا در شمال

شب یلدا : شب اول زمستان را گت چله می نامند در این شب بنا به سنت دیرین همه افراد خانواده دور هم جمع می شوند و با خوردن هندوانه, ماست, میوه و آجیل سرمای زمستان را از خود دور می کنند. اعتقاد بر این است که با خوردن ماست یا هندوانه در شب یلدا, هرگز در زمستان سردشان نخواهد شد.

آ یا میدانید : چرا آخرین شب سال را یلدا نامیدند ؟
واژه «یلدا» واژه ایست برگرفته از زبان سریانی (که از لهجه‌های متداول زبان «آرامی» است) به معنای تولد.

زبان «آرامی» یکی از زبان‌های رایج در منطقه خاورمیانه بوده است. (برخی بر این عقیده اند که این واژه در زمان ساسانیان که خطوط الفبا از راست به چپ نوشته می‌شده، وارد زبان پارسی شده است).
واژه یلدا به معنای زایش زادروز و تولد است. ایرانیان باستان با این باور که فردای شب یلدا با دمیدن خورشید، روزها بلندتر می‌شوند و تابش نور ایزدی افزونی می‌یابد، آخر پاییز و اول زمستان را شب زایش مهر یا زایش خورشید می‌خواندند و برای آن جشن بزرگی بر پا می‌کردند.

و از این رو به ماه دهم دی (به معنای روز) میگفتند که ماه تولد خورشید بود.

---

مراسم تیرماه سیزده: از دیگر مراسم سنتی و رسمی مازندران تیر ماه سیزده است که در اواسط آبان هر سا برگزار می شود. البته روایت های مختلف در مورد تیر ماه سیزده وجود دارد. در این شب همه خانواده کنار هم جمع می شوند و تا پاسی از شب را به خوردن تنقلات و گوش دادن قصهو افسانه های بزرگتر ها سپری میکنند.جوانان هم با در دست داشتن ترکه ای بلند که کیسه ای به انتهای آن بسته شده است,همراه کودکان به در خانه ها رفته و با سر و صدا و کو بیدن چوب به در خانه ها و لال بازی از صاحب خانه تقاشای هدیه می کنند. از طرف صاحب خانه به آنها پول, میوه و شیرینی داده می شود. هنگامی که لال به همراه گروه خود در کوچه ها شروع به حرکت می کند این اشعار را می خواند:

لال بیمو, لال بیمو,

پارسال و پیار بیمو,

چل بزن دیگه بزن, لال انه لالک  انه,

پیسه گنده خوا انه,سال و ماه ارزون نوه,

لال مار رسوا نو, لال انه لالک انه, پار بورده امسال انه.

ترجمه : لال آمده, لال آمده, پارسال و امسال آمده, چرخ نخ ریسی را حرکت بده, به دیگ بزن لال آمد, لال کوچک آمد, کسی که شیرینی پیس کنده می خواهد می آید, سال و ماه ارزان نمی شود, لال بزرگ رسوا نمی شود, لالل می آید, لال کوچک می آید, پارسال رفته امسال می آید.

---

 مراسم ورف چال ( چاه برف ) : یکی از مراسم قابل توجه در ارتباط با آب در روستای اسک واقع در جاده هراز مراسم ورف چال است. این مراسم در یکی از روزهای جمعه در فاصله اول تا پانزده اردیبهشت ماه همزمان با ذوب آخرین برف های زمستانی برگزار می شود. این مراسم ریشه در مبارزه با کم آبی برای مسافران و دام ها در فصل تابستان دارد. با توجه به اینکه منطقه مورد بحث در گذشته یکی از مناطق دامداری محسوب می شد, دامدار ها برای تامین آبمورد نیاز دام ها در فصل تابستان که برف های روی کوه آب می شد برف را در این چاه ذخیره می کردند تادر موقع کم آبی, آب مورد نیاز دام ها را تامین کنند. امروز منطقه مورد بحث اهمیت گذشته خود را از نظر پرورش دام از دست داده ولی این سنت قدیمی همچنان در بین اهالی محل ادامه دارد.

منبع مجله شونیشت